W ciągu ostatnich dwóch lat wydatki świąteczne polskich konsumentów rosły o 6,5% rok do roku1. Pod względem wielkości budżetu wydanego w tym okresie, Polska plasuje się na piątym miejscu w Europie, po Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Niemczech, Portugalii i Rosji, z kwotą 1521 zł2. A jak na tle świątecznych wydatków wypada zakup prezentów? Według wyników badania Gumtree.pl, świąteczne upominki kupuje niemal 84% Polaków. Nieco ponad 16% nie robi tego – najczęściej dlatego, że w ich rodzinach nie ma tego typu tradycji.

Prezenty na święta z wyprzedzeniem i na bogato
Polacy planują zakup świątecznych upominków z wyprzedzeniem – blisko 53% z nas robi w ciągu dwóch tygodni przed świętami, a prawie 35% jeszcze wcześniej. Na prezenty dla najbliższych nie żałujemy pieniędzy – co piąty Polak wydaje na nie łącznie między 401 a 500 zł. Co ciekawe, kwota ta jest najczęściej podawaną, niezależnie od miesięcznego dochodu badanych. Blisko 13% ankietowanych deklaruje, że przeznaczy prezenty jeszcze więcej - od 1000 do 1999 zł. W przypadku pojedynczego prezentu dla najbliższej osoby, zwykle wydajemy między 50 a 100 zł (38%) lub między 100 a 250 zł (37%). Co ciekawe, więcej są w stanie wydać mężczyźni – blisko 40% przedstawicieli płci męskiej deklaruje kwotę na prezent między 100 a 250 zł, co stanowi 5% więcej, niż w przypadku kobiet, które z kolei stawiają na upominek między 50 a 100 zł (42%). Biorąc pod uwagę miesięczne dochody Polaków, wśród osób zarabiających do 3000 zł netto największym zainteresowaniem cieszą się upominki od 50 do 100 zł. Natomiast osoby osiągające miesięczny dochód między 3001 a 5000 zł netto, częściej wybierają prezent za 100-250 zł.

Zakupy przez Internet - oszczędność pieniędzy i czasu
Największą popularnością wśród Polaków, którzy szukają prezentów świątecznych, cieszą się galerie handlowe (38%) oraz sklepy internetowe (37%). Upominki w tradycyjnych sklepach, poza galeriami handlowymi, kupuje 18% badanych, a na portalach aukcyjnych i ogłoszeniowych 6%. Co ciekawe, galerie handlowe wiodą prym przed sklepami internetowymi wśród osób do 24 roku życia, między 45 a 54 r.ż oraz powyżej 65 r.ż.

Dlaczego decydujemy się na kupienie świątecznych podarunków przez Internet? Jak deklaruje 56% z nas, przedmioty dostępne w sieci można znaleźć taniej, niż w sklepach stacjonarnych. Połowa Polaków kupuje prezenty online, ponieważ nie lubi tłumów w galeriach handlowych i zależy im na oszczędności czasu. Ten ostatni aspekt jest szczególnie ważny dla osób w wieku 45-54 lata. Tłumy najbardziej przeszkadzają z kolei Polakom między 25 a 45 rokiem życia oraz w grupie wiekowej 55-64 lata.

Zero waste w świątecznym wydaniu
Kosmetyki i perfumy to najchętniej wybierana kategoria przedmiotów na prezenty świąteczne – decyduje się na nie 56% Polaków. Lubimy kupować też ubrania i akcesoria (32%) oraz książki, gry planszowe i płyty (27%). 16% badanych wręcza po prostu gotówkę. Najczęściej robią to osoby między 45 a 54 rokiem życia.

A jak do kupowania upominków na święta ma się idea zero waste? Okazuje się, że tylko 6% z nas co roku kupuje w ramach prezentu przedmioty „z drugiej ręki”, a 21% osób robi to sporadycznie. Tego typu podarunki częściej wybierają mężczyźni oraz osoby o wyższych dochodach.

Jako główny powód, który skłoniłby badanych do zakupu upominku z drugiego obiegu, podają oni możliwość trafienia na wyjątkowy produkt (44%). Co piątego respondenta przekonałaby niższa cena niż w przypadku nowego prezentu. Na aspekty ekologiczne zwróciłoby uwagę jedynie 11% Polaków.

Co dziesiąta zapytana osoba stawia na własnoręcznie wykonane prezenty świąteczne, a 46% z nas sporadycznie zdarza się przygotować taki upominek. Najczęściej są to osoby w wieku 45-54 lata. Co ciekawe, im wyższe zarobki, tym wyższy jest odsetek Polaków, którzy rezygnują z gotowych prezentów na rzecz tych przygotowanych własnoręcznie. Blisko ¾ osób, które samodzielnie przygotowują prezenty dla bliskich, przyznaje, że decyduje się na taki upominek, ponieważ ma on większą wartość dla obdarowywanego, a ¼ robi to ze względów finansowych.

Prezenty dla wszystkich, a najdroższe dla partnera i dziecka
Nie bez znaczenia jest zakres osób, których Polacy decydują się obdarować prezentami. Dla 36% badanych oczywistym jest, że upominek kupuje każdy dla każdego w rodzinie, a co trzeci z nas decyduje się na zakup prezentu jedynie dla najbliższej osoby (małżonka, partnera czy też dziecka). 13% Polaków wręcza upominek tylko swoim dzieciom.

Aż 60% badanych przyznaje, że kwota, jaką przeznaczają na prezenty, zależy od osoby obdarowywanej. Najwyższą kwotę jesteśmy w stanie przeznaczyć na upominek dla żony/męża lub partnerki/partnera (38%) oraz dla dzieci (37%), daleko w tyle pozostają rodzice (11%), rodzeństwo i przyjaciele (4%) oraz dziadkowie (2%). Warto również zauważyć, że podczas gdy niemalże połowa mężczyzn (49%) najdroższy prezent kupuje dla partnerki/żony, 47% kobiet najhojniej obdarowuje dzieci.

Raport Gumtree.pl powstał na podstawie wyników badania ilościowego zrealizowanego przez agencję badawczą SW Research w listopadzie 2019 roku metodą CAWI (wywiady on-line) na reprezentatywnej grupie 1272 Polaków w wieku 18+.

Kamil Czaplicki
Consumer Tech. Dept.